Kewujudan Pengaruh Siam dalam Dialek Melayu Kedah: Satu Analisis Geolinguistik (The Existence of Siamese Influence in the Kedah Malay Dialect: A Geolinguistic Analysis)

Abstract

Pengintegrasian bidang geografi dengan linguistik (geolinguistik) membuka satu lembaran baharu dalam dunia penyelidikan. Bidang geolinguistik meneliti taburan, variasi dan perubahan bahasa yang dipengaruhi aspek geografi, hubungan sosial dan perkaitan sejarah di sesuatu kawasan. Perisian Geographical Information System (GIS) mampu menunjukkan pembuktian yang lebih jelas dan tepat di dalam memaparkan peta taburan dan penyebaran berdasarkan data linguistik dalam kajian geolinguistik. Oleh itu, kajian ini bertujuan untuk menjelaskan fenomena kewujudan pengaruh Siam dalam dialek Kedah di kawasan sempadan Kedah-Thailand dengan mengaplikasikan perisian GIS. Kajian ini mengetengahkan kaedah kualitatif sebagai alat mengumpulkan data dengan menggunakan kaedah temu bual berdasarkan borang soal selidik. Kajian ini juga merupakan sebuah kajian lapangan yang menjadikan responden sebagai sumber data primer. Pengumpulan data melibatkan 600 orang responden mengikut kategori umur remaja (15-25 tahun), dewasa (26-55 tahun) dan warga tua (56 tahun ke atas). Data dikumpulkan merangkumi 60 kampung dan empat buah daerah di Kedah yang bersempadan dengan Thailand, iaitu Kubang Pasu, Padang Terap, Sik dan Baling. Setiap daerah yang bersempadan menunjukkan pola taburan dan penyebarannya yang tersendiri. Hasil kajian menemukan sebanyak 13 varian bunyi dan leksikal bagi menggambarkan perbuatan ‘baling’, iaitu [puŋgɑj], [bɑlin], [puŋgɑ], [lempɑʕ], [tɑɔɁ], [təŋɑloŋ], [hɑwen], [tuʤu], [tɑʷɁ], [tɑʰɔɁ], [məŋkɑloŋ], [lɔntɑʕ] dan [t^hum]. Dapatan kajian turut dikukuhkan dengan perincian faktor persempadanan, topografi dan penghijrahan yang menyebabkan fenomena ini berlaku. Kesannya, pengaruh bahasa Thai mula berasimilasi dengan bahasa dan dialek Melayu.

Kata kunci: GIS; pengaruh Siam; dialek Kedah; geolinguistik; sempadan

ABSTRACT

The integration of the field of geography with linguistics (geolinguistics) opens a new chapter in research. The field of geolinguistics examines the distribution, variantion, and language change influenced by geographical aspects, social relations, and historical connections in an area. The Geographical Information System (GIS) software provides clearer and more accurate evidence in mapping distribution and dispersion based on linguistic data in geolinguistics research. This study aims to explain the influence of Siamese elements on the Kedah dialect in the Kedah-Thailand border area using GIS. This study emphasizes qualitative methods as a tool for data collection using interviews based on questionnaires. It also includes fieldwork with respondents as primary data sources. Data collection involved 600 respondents, categorized by age into adolescents (15-25 years), adults (26-55 years), and the elderly (56 years and above). The data covered 24 villages across four border districts in Kedah: Kubang Pasu, Padang Terap, Sik, and Baling. Each of these border districts exhibits its unique distribution patterns. The study found 13 phonetic and lexical variants to describe the act of ‘baling’ throw,  namely [puŋgɑ], [bɑlin], [puŋgɑ], [lempɑʕ], [tɑɔɁ], [təŋɑloŋ], [hɑwen], [tuʤu], [tɑʷɁ], [tɑʰɔɁ], [məŋkɑloŋ], [lɔntɑʕ], and [t^hum]. The findings are further supported by detailed considerations of boundary factors, topography, and migration that have contributed this phenomenon. Consequently, the influence of the Thai language has begun to assimilate with the Malay language and Malay dialects.

Keywords: GIS; Siamese influence; Kedah dialect; geolinguistics; border