KONSEP JAGAAN PELIHARA BERASASKAN KELUARGA : PENEROKAAN PENGETAHUAN DALAM KALANGAN IBU BAPA PELIHARA DI MALAYSIA (The Concept of Family-Based Foster Care : An Exploration of Knowledge Amongst Foster Parents in Malaysia)

Abstract

Jagaan pelihara berasaskan keluarga (family-based foster care) merupakan jagaan gantian yang memberikan persekitaran keluarga yang bersifat fleksibel kepada kanak-kanak yang memerlukan pemeliharaan dan pelindungan. Ia merupakan satu konsep yang tidak asing lagi di kebanyakan negara-negara maju seperti Amerika, United Kingdom, Kanada dan Australia. Namun, konsep jagaan pelihara berasaskan keluarga masih lagi baru dan kurang difahami dalam kalangan masyarakat di Malaysia. Justeru kajian mengenai jagaan pelihara berasaskan keluarga masih kurang dijalankan di Malaysia. Oleh itu, objektif kajian ini adalah untuk meneroka pengetahuan konsep jagaan pelihara berasaskan keluarga dalam kalangan ibu bapa pelihara. Kajian kualitatif ini menggunakan pendekatan teori grounded dengan penglibatan seramai 25 orang ibu bapa pelihara sebagai informan kajian yang dipilih menggunakan persampelan bertujuan. Kaedah temu bual mendalam menggunakan soalan separa berstruktur digunakan untuk pengumpulan data. Seterusnya data dianalisis menggunakan analisis tema menggunakan perisian Atlas.ti. Hasil kajian mendapati terdapat tiga tema utama iaitu (i) ketidakfahaman konsep jagaan pelihara berasaskan keluarga, (ii) kekeliruan konsep jagaan pelihara berasaskan keluarga dan pengangkatan dan (iii) sumber pengetahuan berasaskan pengalaman. Hasil kajian ini boleh dijadikan panduan untuk mewujudkan satu garis panduan bagi memastikan kefahaman yang jelas tentang konsep jagaan pelihara supaya dapat meningkatkan kesedaran dalam kalangan orang awam, dan secara tidak langsung dapat menggalakkan mereka untuk mendaftar sebagai ibu bapa pelihara bagi membantu memberi pemeliharaan kepada kanak-kanak yang memerlukan.

Kata kunci: Anak pelihara, ibu bapa pelihara,  ibu bapa kandung, keluarga pelihara

(The Concept of Family-Based Foster Care : An Exploration of Knowledge Amongst Foster Parents in Malaysia)

Family-based foster care is a form of substitute care to provide an adaptable family environment for children that in need of care and protection. The service is well-known in most of the developed countries such as the United States, United Kingdom, Canada and Australia. However, the concept of family-based foster care is new and unfamiliar for most Malaysians. Consequently, the focus of the study is still under scrutiny especially from the Malaysians’ perspective. Hence, the research aims to explore the knowledge of foster parents about the concept of family -based foster care. This qualitative research uses grounded theory approach. 25 foster parents selected as participant by purposive sampling. The study used in-depth semi-structured method to gathered the data. Further, thematic analysis used to analyse the data by using the Atlas.ti software. Later, three main themes emerged; (i) misunderstanding of the family-based foster care concept, (ii) confusing on the concept of family-based foster care and adoption, and (iii) experience-based knowledge. Bottom line, the research finding expected to help to establish a succinct guideline as well as to ensure a clear interpretation of the concept of family-based foster care to a burgeoning public interest. The foster parents registration will motive and enable to cater the demand of needy children to get care.

Keywords: Biological parents, concept of family-based foster care, foster children,  foster parents