STRATEGI TRADISIONAL KOMUNITI JAKUN TASIK CHINI, PAHANG MENGURUS SUMBER SEMULAJADI SECARA LESTARI (The Jakun Traditional Strategy in Managing Natural Resource Sustainably Surrounding Tasik Chini Basin, Pahang)
Abstract
Mekanisma tradisional yang diamalkan komuniti asli Jakun dalam mengurus sumber semulajadi di sekitar
Lembangan Tasik Chini merupakan asas kepada usaha-usaha konservasi yang penting. Sehubungan itu,
suatu kajian telah dijalankan bagi mendokumentasi nilai penghargaan (values), ancaman dan cabaran
(threats & challenges) serta strategi tradisional yang digunakan komuniti ini bagi mengurus sumber
semulajadi secara lestari. Data dikumpulkan melalui beberapa siri lawatan ke lapangan pada tahun 2007-
2008 dengan menggunakan soal selidik, kaedah temubual dan pemerhatian langsung. Seramai 80 orang
individu dewasa dengan sebahagian besar merupakan ketua isirumah dari enam buah perkampungan di
sekitar Tasik Chini telah ditemubual. Dapatan kajian menunjukkan bahawa kawasan lembangan Tasik
Chini (termasuk badan air dan sekitarnya) telah menawarkan pelbagai fungsi dan sumbangan berharga
kepada penduduk setempat daripada segi ekonomi dan sosial. Antara sumbangan bernilai kawasan
lembangan tersebut termasuklah sebagai tapak pertanian dan kawasan perikanan, sumber pencarian hasil
hutan, mod pengangkutan, dan perlindungan demi kelangsungan hidup penduduk setempat. Penghargaan
tinggi penduduk setempat terhadap kawasan ini telah mendorong mereka mengambil pelbagai strategi
bersifat tradisional untuk mengurus dan melindungi sumber-sumber sekeliling agar kekal lestari bagi
memenuhi keperluan hidup mereka untuk suatu jangka masa panjang. Kajian ini merumuskan bahawa
sebarang usaha konservasi yang ingin dilaksanakan di kawasan ini memerlukan penglibatan dan
penyertaan aktif penduduk setempat. Untuk sekian lama, strategi pengurusan tradisional yang diamalkan
penduduk setempat telah berjaya melindungi dan memulihara sumber-sumber alam sekeliling tasik
tersebut secara lestari. Namun, kegagalan pihak berkuasa mengambil kira sumbangan strategi traditional
penduduk setempat dalam program pemuliharaan tasik ini menyebabkan usaha-usaha pemuliharaan yang
dilaksanakan setakat ini kurang berkesan dalam mencapai matlamatnya.
Full Text:
PDFRefbacks
- There are currently no refbacks.
-
_________________________________________________
eISSN 1823-884x
Faculty of Social Sciences & Humanities
Universiti Kebangsaan Malaysia
43600 UKM Bangi, Selangor Darul Ehsan
MALAYSIA
© Copyright UKM Press, Universiti Kebangsaan Malaysia