KAEDAH PENGAJARAN SUBJEK HIFZ AL-QUR’AN TERHADAP PELAJAR TAHFIZ DI MARSAH, JOHOR(The Teaching Method Pertaining to the Subject of Ḥifẓ al-Qur’an Towards Tahfiz Students’ in Marsah, Johor)

Intan Zakiah Jamaluddin, Mohamad Khairi Othman, Mohd Zailani Mohd. Yusof, mardzelah Makhsin

Abstract


ABSTRAK

Kajian ini menganalisis tentang pelajar tahfiz terhadap kaedah pengajaran subjek di Jabatan Tahfiz al-Quran, Kolej Pengajian Islam, Johor (Marsah). Seramai enam orang responden telah dipilih, iaitu tiga orang pelajar lelaki dan tiga orang pelajar perempuan yang menduduki semester akhir, iaitu seramai enam orang. Bilangan ini adalah memadai bagi analisis penerokaan data kualitatif. Pemilihan responden pada tahap ini adalah berasaskan kepada gred pencapaian dalam subjek Ḥifẓ al-Qur’an iaitu gred pencapaian mumtaz (cemerlang), jayyid (baik) dan maqbul (lulus). Bagi tujuan menilai kaedah pengajaran subjek Ḥifẓ al-Qur’an, sesi temu bual telah dijalankan ke atas pelajar. Kandungan temu bual merangkumi ilmu, kemahiran dan personaliti pensyarah, aktiviti pengajaran serta amalan pengajaran subjek Ḥifẓ al-Qur’an yang digunakan oleh pensyarah. Dapatan kajian menunjukkan bahawa pensyarah subjek Ḥifẓ al-Qur’an menggunakan kaedah tersendiri dalam pengajaran di samping menekankan tatacara pembacaan al-Quran. Dari segi aktiviti pengajaran subjek Hifz al-Quran, pensyarah melaksanakan aktiviti tasmī. Dari segi amalan pengajaran pensyarah, menjalankan aktiviti murājaʿaṯ pada setiap hari. Pensyarah turut memberikan tanggungjawab menghafaz al-Quran secara formal di hadapan pensyarah kepada pelajar lelaki pada setiap hari, manakala bagi pelajar perempuan, pensyarah mengkhususkan aktiviti murajaʿaṯ semasa maʿdhuraṯ. Secara keseluruhannya, terdapat beberapa elemen yang harus diberi perhatian bagi meningkatkan pengajaran subjek Ḥifẓ al-Qur’an seperti penekanan aspek murājaʿaṯ dan usaha meningkatkan gred pencapaian pelajar perempuan.

ABSTRACT

This study analyses students’ perception on the teaching method of the subject Ḥifẓ al-Qur’an at the Tahfiz Department, College of Islamic Studies, Johor (Marsah). Six respondents were selected, three (3) males and three (3) females; who was in the final semester. This number is sufficient for the qualitative data exploration. Selection of respondents at this stage is based on the grade achieved in the subject Ḥifẓ al- Qur’an; mumtāz grade achievement (excellent), jayyid (good) and maqbul (pass). To evaluate the methods of teaching in the subject of Ḥifẓ al-Qur’an, an interview   was   conducted.   The questions that were asked was regarding knowledge, skills and personalities, activities, and practice of teaching Ḥifẓ al-Qur’an used by lecturers. The findings indicated that the lecturers uses their own method of teaching and emphasized on the technique of reading the Quran. In terms of the practice of teaching the subject of Ḥifẓ al-Qur’an, lecturers perform tasmī activities. In practice classess, students are instructed to murāja'aṯ, but as for female students, lecturers specialise in muraja'aṯ activities during ma'dhuraṯ. In a nutshell, some aspect required attention; for instance the aspect of the performance grades related to the female students.


Full Text:

PDF

References


ʿAbdullāṯ, al-Amīn al-Naʿmīy. 1994. Kaedah dan teknik pengajaran menurut Ibn Khaldun dan al-Qabisi. Terj. Mohd. Ramzi Omar. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Abdul Hafiz Abdullah, Ajmain Safar, Mohd Ismail Mustari, Azhar Muhammad & Idris Ismail. 2003. Keberkesanan kaedah hafazan di Pusat Tahfiz. Laporan Penyelidikan, Pusat Pengajian Islam & Pembangunan Sosial: Universiti Teknologi Malaysia.

Abdul Hafiz Abdullah. 2007. Cabaran dan halatuju huffaz: satu kajian di Marsah, Johor Bahru, Johor. Kertas kerja dibentangkan di Seminar Tahfiz 07 Masjid Sultan, anjuran Pusat Tahfiz al-Quran Singapura, 29 Julai.

‘Abdul Salām Al-Lūḥ. (2008). Tahfīẓ al-Quran al-Karīm wa tadrīsuhu bil-Jāmiʻah al-Islāmiyyah, bi-Ghazzaṭ wa dūr ẓālik fi tamniyyaṭ al-qīm fil-mujtamaʿ al-Falasṭīnī (Dirasaṭ taḥliliyyaṭ khāssaṭ bi-mutaṭālibāt al-Jāmiʻah fil-marḥālaṭ al-jāmiʻiyyaṭ. Kuliyyaṭ usuluddin, al-Jāmiʻaṭ al-Islāmiyyaṭ, Ghazza: Majallaṭ al-Jāmiʻaṭ al-Islāmiyyāṭ (silsilaṭ al-Dirāsāt al-islāmiyyaṭ). al-majallaḍ assādis ʿasyar, al-ʻadaḍ al-thānī, s. 125-152 yūnīh.

Ahmad Atabik. 2010. The living Quran potret budaya Tahfidz Al-Quran di Nusantara. Jurnal ADDIN. 2 (2): 0854-0954.

ʻAliyyullah ʻAli Abul Wafa. 2003. An-nūr al-mubīn li Tahfīẓ al-Quran al-Karīm. Beirut: Dār Ibn Hazm.

Azmil Hashim & Abdul Halim Tamuri. 2012. Persepsi pelajar terhadap kaedah pembelajaran tahfiz al-Quran di Malaysia. Journal of Islamic and Arabic Education 4(2): 1-10.

Azmil Hashim, Ab Halim Tamuri & Misnan Jemali. 2013. Latar belakang guru tahfiz & amalan kaedah pengajaran tahfiz al-Quran di Malaysia. The Online Journal of Islamic Education 1(1): 29-39.

Azmil Hashim, Ab Halim Tamuri & Misnan Jemali. 2014. Kaedah pembelajaran tahfiz dan hubungannya dengan pencapaian hafazan pelajar. Journal of al-Quran an Tarbiyyah 1 (1): 9-16.

Che Noraini Hashim. 2008. Kepelbagaian pendekatan pengajaran dan pembelajaran Rasulullah SAW demi menjana pendidikan yang berkesan. Dlm. Ghazali Basri dan Rosnani Hashim (pnyt.). Jurnal Pendidikan Islam 13 (1): 61-79.

Chua Yan Piau. 2011. Buku Kaedah Penyelidikan. Malaysia: McGrawHill-Education.

Farid Wajdi. 2008. Tahfiz al-Quran dalam kajian ulum al-Quran. Laporan penyelidikan, Universitas Islam Syarif Hidayatullah, Jakarta, Indonesia.

al-Masyāʿilah, Majdī Sulaimān. 2010. Tauẓīf ibḥāth al-dimagh fi hifẓ ayat al-Quran al-Karīm; al-Ṭabaʿaṯ al-Ūlā. Yarmouk: Dar al-fikr.

Fifi Lutfiah. 2011. Hubungan antara hafalan al-Quran dengan prestasi belajar al-Quran Hadits mahasiswa MTS Asy-syukriyyah Cipondoh, Tangerang. Tesis sarjana yang tidak diterbitkan. UIN Syarif Hidayatullah, Jakarta.

Ibrahim Muhammad Jarami. 2001. ʻUlm al-Quran. Damsyik: Dar al-Salam.

Ghazali Yusri Abd Rahman. 2012. Penilaian kemahiran lisan dalam kurikulum bahasa Arab di Universiti Teknologi Malaysia (UiTM). Tesis PhD yang tidk diterbitkan, Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi, Malaysia.

Kamus Dewan (Edisi keempat). 2012. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Marsah. 2015. Kolej Pengajian Islam Johor, Jabatan Tahfiz Al-Quran.

al-Masyāʿilaṯ, Majdī Sulaimān. 2010. Tauẓīf ibḥāth al-Dimagh fi hifẓ ayat al-Quran al-Karīm; al-Ṭabaʿaṯ al-Ūlā. Yarmouk: Dar al-fikr.

Mohd Majid Konting. 1994. Kaedah Penyelidikan Pendidikan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Mohd Nazri Jamaluddin. 2010. Cara menghafaz al-Quran kaedah al-Munawwar. Kertas Kerja Seminar Kaedah Menghafaz al-Quran Peringkat Negeri Johor, Anjuran Jabatan Agama Negeri Johor, Hotel Pelangi Muar Johor Bharu, 20 Ogos.

Muhammad Mahmūḍ ʿAbdul ʻAlim. 1987. Aḥkām al-tajwīḍ wa faḍhāil al-Qurān: al-Ṭhabaʿaṯ al-rābiʻaṯ. Kaherah: al-Aẓhār al-Syarīf.

Pintrich Pau,l R., Smith David, A.F., Duncan Teresa, Garcia., & McKeachie Wilbert, J. 1991. A manual for the use of the motivated strategies for learning questionnare (MSLQ). National centre for research to improve post secondary teaching and learning, Ann Arbor, MI. Washington, DC.

al-Qabīsī, Abi Hasan Ali Muhammad Khalaf. 1955. Ar-Risālah al-mufaṣṣolah li ahwal al-muʿallimīn wa aḥkām al-muʿallimīn wal mutaʿallimīn. Kaherah: Dar Ehya’ al-Kutub al-ʿarabiyyah.

Riswandi. 2013. Budaya menjaga hafalan al-Quran bagi hafidz dan hafidzah di lingkungan Universitas Islam Negeri Sunan Kalijaga Yogyakarta, Laporan penyelidikan, Jurusan Sejarah dan Kebudayaan Islam, Universitas Islam Negeri Sunan Kalijaga, Yogyakarta, Indonesia. http://digilib.uin-suka.ac.id/9030/ [23 Julai 2015].

Rusli Ahmad & Abang Ishar Abang Yaman. 2010. Kata-kata pujian dan peningkatan prestasi akademik pelajar UMS. Sarawak: Penerbit Unimas.

Sedek Ariffin & Mustaffa Abdullah. 2013. Effective technique of memorizing the al-Quran: a Study at Madrasah Tahfiz al-Quran Terengganu Malaysia. Middle-East Journal of Scientific Research 13 (1): 45-48.

Umu Hani. 2014. Peran pengasuh dalam meningkatkan prestasi menghafal al-Quran Santri PP. Nurul Ummahat Kotagede Yogyakarta. Laporan penyelidikan, Jurusan Bimbingan dan Konseling Islam, Universitas Islam Negeri, Sunan Kalijaga, Yogyakarta. http://digilib.uinsuka.ac.id/13837/2/pdf [20 Julai 2014].

Sharifah Nor Shah Bani Syed Bidin, Nor Salimah Abu Mansor & Zulkifli A. Manaf. 2011. Pelaksanaan manhaj Rasulullah dalam pengajaran dan pembelajaran kelas al-Quran bagi golongan dewasa. Jurnal Islam dan Masyarakat Kontemporari 5: 53-70.




DOI: http://dx.doi.org/10.17576/JH-2018-1001-07

Refbacks

  • There are currently no refbacks.


  ISSN: 1985-6830

eISSN: 2550-2271

JURNAL HADHARI: AN INTERNATIONAL JOURNAL
Institut Islam Hadhari
Universiti Kebangsaan Malaysia
43600 UKM Bangi
Selangor, MALAYSIA.


Phone: +603-8921 7187/7176/6994
Fax: +603-8921 6990
Email: jhadhari@ukm.edu.my

Web: ejournals.ukm.my/jhadhari